چاپ اول |
موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران
موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران تنها سازمانی است در ایران که بر طبق قانون میتواند استاندارد رسمی فرآوردهها را تعیین و تدوین و اجرای آنها را با کسب موافقت شورایعالی استاندارد اجباری اعلام نماید. وظایف و هدفهای موسسه عبارتست از:
( تعیین، تدوین و نشر استانداردهای ملی – انجام تحقیقات بمنظور تدوین استاندارد بالا بردن کیفیت کالاهای داخلی، کمک به بهبود روشهای تولید و افزایش کارائی صنایع در جهت خودکفائی کشور- ترویج استانداردهای ملی – نظارت بر اجرای استانداردهای اجباری – کنترل کیفی کالاهای صادراتی مشمول استاندارد اجباری و جلوگیری از صدور کالاهای نامرغوب به منظور فراهم نمودن امکانات رقابت با کالاهای مشابه خارجی و حفظ بازارهای بین المللی کنترل کیفی کالاهای وارداتی مشمول استاندارد اجباری به منظور حمایت از مصرف کنندگان و تولیدکنندگان داخلی و جلوگیری از ورود کالاهای نامرغوب خارجی راهنمائی علمی و فنی تولیدکنندگان، توزیع کنندگان و مصرف کنندگان – مطالعه و تحقیق درباره روشهای تولید، نگهداری، بسته بندی و ترابری کالاهای مختلف – ترویج سیستم متریک و کالیبراسیون وسایل سنجش – آزمایش و تطبیق نمونه کالاها با استانداردهای مربوط، اعلام مشخصات و اظهارنظر مقایسهای و صدور گواهینامههای لازم ) .
موسسه استاندارد از اعضاء سازمان بین المللی استاندارد می باشد و لذا در اجرای وظایف خود هم از آخرین پیشرفتهای علمی و فنی و صنعتی جهان استفاده می نماید و هم شرایط کلی و نیازمندیهای خاص کشور را مورد توجه قرار می دهد.
اجرای استانداردهای ملی ایران به نفع تمام مردم و اقتصاد کشور است و باعث افزایش صادرات و فروش داخلی و تأمین ایمنی و بهداشت مصرف کنندگان و صرفه جوئی در وقت و هزینه ها و در نتیجه موجب افزایش درآمد ملی و رفاه عمومی و کاهش قیمتها می شود.
کمیسیون آئین کار روش چیدن کالا در سردخانه مواد غذائی
|
||
رئیس |
||
مشاور فنی مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران |
دکتر در علوم |
آگه- علی اکبر |
اعضاء |
||
دانشکده فنی دانشگاه تهران |
لیسانس شیمی |
بحرانی – ایمان |
مؤسسه علوم و صنایع غذایی ایران |
فوق لیسانس علوم و صنایع غذایی |
پایان- رسول |
شرکت سهامی گوشت کشور |
دکتر دامپزشک |
صادق زاده – عذرا |
سردخانه سهند |
لیسانس شیمی |
علی پور- انوشیروان |
مرکز توسعه صادرات ایران |
لیسانس کشاورزی |
قلیها – مجید |
شرکت سهامی شیلات ایران |
فوق لیسانس علوم و صنایع غذایی |
کاووسیان –عبدالمجید |
شرکت گسترش و خدمات بازرگانی |
مهندس مکانیک |
مساوات – فریدون |
اداره کل نظارت بر مواد غذائی و بهداشتی |
فوق لیسانس صنایع غذائی |
منصوریان – بهمن |
مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران |
لیسانس مهندسی کشاورزی |
ناصح وثوقی – فریده |
شرکت تعاونی سردخانههای بخش خصوصی |
مهندس ساختمان و تأسیسات |
ناظری – مصطفی |
شرکت گسترش خدمات بازرگانی |
فوق لیسانس علوم و صنایع غذائی |
یمین – حسن |
دبیر |
||
مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران |
لیسانس مهندسی صنایع کشاورزی و غذایی |
اسماعیل زاده –غلامرضا |
مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران |
لیسانس علوم و مکانیک |
عاصی – پرویز |
فهرست مطالب
” آئین کار روش چیدن کالا در سردخانه مواد غذائی “
هدف
دامنه کاربرد
تعاریف و اصطلاحات
ظروف مناسب برای جابجائی , چیدن و نگهداری مواد غذائی
روش چیدن کالا در سالنهای سردخانه
بسمه تعالی
پیشگفتار
آئین کار روش چیدن کالا در سردخانه مواد غذائی که به وسیله کمیسیون فنی مربوطه تهیه و تدوین شده و در یکصد و بیست و پنجمین کمیته ملی آئین کار کشاورزی و مواد غذائی مورخ ۱۳۷۲/۹/۲۱ مورد تأیید قرار گرفته , اینک به استناد بند ۱ ماده ۳ قانون اصلاحی قوانین و مقررات مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مصوب بهمنماه ۱۳۷۱ به عنوان آئین کار رسمی ایران منتشر میگردد .
برای حفظ همگامی و هماهنگی با پیشرفتهای ملی و جهانی در زمینه صنایع و علوم , آئین کارهای ایران در مواقع لزوم مورد تجدید نظر قرار خواهند گرفت و هر گونه پیشنهادی که برای اصلاح یا تکمیل این آئین کارها برسد در هنگام تجدید نظر در کمیسیون فنی مربوط مورد توجه واقع خواهد شد .
بنابراین برای مراجعه به آئین کارهای ایران باید همواره از آخرین چاپ و تجدید نظر آنها استفاده نمود .
در تهیه و تدوین این استانداردها سعی شده است که ضمن توجه به شرایط موجود و نیازهای جامعه حتیالمقدور بین این آئین کار و آئین کار کشورهای صنعتی و پیشرفته هماهنگی ایجاد شود .
لذا با بررسی امکانات و مهارتهای موجود و اجرای آزمایشهای لازم این آئین کار با استفاده از منابع زیر تهیه گردیده است :
REFRIGERATING AND , AMERICAN SOCIETY OF HEATING– ۱۹۸۲ HAND BOOK (ASHREA) APPLICATION AIR CONDITIONING ENGINEERS
– .(R.I.I) INTERNATIONAL INSTITUTE OF REFRIGERATION – RECOMMENDATIONS FOR CHILLED STORAGE OF PERISHABLE 1979 PRODUCE
RECOMMENDATIONS FOR THE PROCESSING AND .R.I.I – (.RD 3EDITION) 1986 PARIS – HANDLING OF FROZEN FOOS
” آئین کار روش چیدن کالا در سردخانه مواد غذائی “
هدف از تدوین این آئین کار تعیین روش چیدن مواد غذائی مختلف در سالنهای نگهداری سردخانه ( اعم از بالای صفر و زیر صفر ) میباشد که در آن از باکس پالت box pallet 1 لیف تراک۲ استفاده میشود .
این آئین کار در مورد روش چیدن کالا برای نگهداری مواد غذائی مختلف با توجه به توان سرمازایی تجهیزات سردخانه برای نگهداری کالاهای معین در شرایط مناسب ( دما , رطوبت نسبی , سرعت گردش هوا و حجم جابجائی آن ) کاربرد دارد .
در این آئین کار واژهها و اصطلاحات با تعاریف زیر بکار برده میشود :
۳ – ۱ – سردخانه مواد غذائی – به آیین کار شماره ۱۶ – ۱۸۹۹ ایران ( ساختمان , تأسیسات , تجهیزات فنی , بهداشت و نگهداری سردخانه مواد غذائی ) مراجعه شود .
۳ – ۲ – توان سرمازائی تجهیزات سردخانه – به آیین کارهای شماره ۱۶ – ۱۸۹۹ و ۲۷۲۰ ایران ( محاسبه بار برودتی سردخانه مواد غذائی ) مراجعه شود .
۳ – ۳ – دما – به استاندارد شماره ۲۱۹۹ ایران ( شرایط فیزیکی نگهداری میوه و سبزیجات در سردخانه و روش اندازهگیری آنها ) و آیین کار شماره ۳۰۳۸ ایران ( آیین کار اندازهگیری دمای مواد غذائی منجمد ) مراجعه شود .
۳ – ۴ – رطوبت نسبی – به استانداردهای شماره ۲۱۹۹ و ۶۹۲ ایران ( گوشت , ماهی , ماکیان و تخم مرغ ) مراجعه شود .
۳ – ۵ – گردش هوا – به استاندارد شماره ۲۱۹۹ ایران مراجعه شود .
۳ – ۶ – باکس پالت عبارتست از نوعی قفسه پایدار به منظور گذاشت و برداشت مواد غذائی ( مانند شکل شماره .۱)۳
۳ – ۷ – لیف تراک – دستگاه مخصوص جابجایی و چیدن کالاهای مورد نگهداری در سردخانه طبق مفاد بند آئین کار ۱۶ – ۱۸۹۹ ایران .
۴ – ظروف مناسب برای جابجائی , چیدن و نگهداری مواد غذائی
ظروفیکه برای نگهداری انواع مواد غذائی در سردخانه به کار میرود باید مطابق با مشخصات ذکر شده در استانداردها و آیین کارهای مربوطه باشد .
یادآوری در مورد نگهداری آن دسته از مواد غذایی که استاندارد یا آیین کاری برای آن تدوین نشده است بسته بندی باید مناسب با ویژگیهای کالا و نگهداری آن در سردخانه باشد .
۵ – روش چیدن کالا در سالنهای سردخانه
در مورد روش چیدن کالا در سردخانه توجه به نکات زیر ضروری است :
۵ – ۱ – گردش هوا – به منظور تأمین گردش مناسب هوا فواصل زیر باید رعایت گردد .
– فاصله باکس پالتها از جدارههای سالن نگهداری حداقل ۲۰ سانتیمتر باشد .
– فاصله بین باکس پالتها حداقل ۱۰ سانتیمتر باشد .
– فاصله باکس پالتها از سقف باید به گونهای باشد که سطح رویی کالاهای چیده شده پایینتر از سطح زیرین بادزنها باشدد ۴
۵ ـ ۲ ـ خالی گذاشتن زیر تجهیزات سرمازا ـ زیر تجهیزات سرمازا به دلایل زیر نباید کالایی چیده شود :
– جلوگیری از ضایعات احتمالی ناشی از برفکزدایی
– دسترسی آسان مسئولان فنی به تجهیزات سرمازا
– امکان مانور لیفت تراک
۵ ـ ۳ ـ دسترسی آسان جهت کنترل کیفی کالا ـ بمنظور دسترسی آسان جهت کنترل کیفی کالا از نظر ماندگاری و حفظ ارزش غذائیو غیره باید راهروهایی پیشبینی گردد . برای این منظور دو روش پیشنهاد میشود .
۵ ـ ۳ ـ ۱ ـ دسترسی کم ـ یک راهرو با عرض حداقل ۷۰ سانتیمتر در وسط سالن عمود بر راهروی ارتباطی خارج سالن و یک راهرو با عرض حداقل ۵۰ سانتیمتر در عقب سالن منظور میشود ( شکل شماره .۲)
در هر صورت نباید بیش از شش ردیف باکس پالت بدون راهرو در کنار هم چیده شود .
۵ – ۳ – ۲ – دسترسی زیاد – بین هر دو ردیف باکس پالت حداقل ۵۰ سانتیمتر فاصله و یک راهرو با عرض حداقل ۵۰ سانتیمتر نیز در انتهای سالن منظور میشود . این روش برای کالاهائی است که به بازدید گسترده و مکرر نیاز دارند ( شکل شماره ۳)
۵ – ۴ – خارج کردن کالا به ترتیب ورود – ۵ برای امکان خروج کالا به ترتیبی که وارد شده باید راهروئی در مقابل در ورودی سالن منظور نمود که عرض آن با توجه به مانور لیف تراک حداقل ۲۲۰ سانتیمتر باشد . ضروری است هنگام بارگیری باکس پالتها به صورت ستونی در دو ردیف از عقب سالن به سمت راهرو ارتباطی روی هم چیده شوند ( شکل شماره .۲)
راهروی ارتباطی
شکل شماره ۲ – نمای یک سالن نگهداری بادسترسی کم
راهروی ارتباطی
شکل شماره ۳ – نمای یک سالن نگهداری بادسترسی زیاد
|
۱–
۲– lift truck
۳– استاندارد باکس پالت در دست تدوین میباشد .
۴-در صورت زیاد بودن ارتفاع سالنهای سردخانه حداکثر تعداد باکس پالتهایی که روی هم چیده میشود با توجه به خصوصیات باکس پالتها و نوع کالایی که در آن قرار داده میشود باید طوری باشد که هیچگونه خطر ریزش باکس پالتها یا اشکال در جابجائی آنها به وجود نیاید .
۵– First out –